Powieki i skóra wokół oczu kojarzą nam się z obszarem wymagającym szczególnej pielęgnacji i ochrony. Pierwsze oznaki starzenia się skóry zwykle dostrzegamy właśnie w tych okolicach. Z jednej strony wynika to z faktu, iż skóra powiek i okolicy oka, ze względu na wysoką aktywność motoryczną (mruganie, mimika twarzy) jest wydatnie narażona na powstawanie załamań i utrwalonych linii, które nazywamy zmarszczkami. Z drugiej strony, skóra powiek i okolicy oka jest stosunkowo cienka oraz słabo zaopatrzona w gruczoły łojowe przez co jest ona narażona na utratę właściwego poziomu nawilżenia.

Jaką rolę pełnią powieki?

Powieki (łac. palpebra) chronią powierzchnię gałki ocznej przed niekorzystnym działaniem czynników zewnętrznych. Wyobraźmy sobie spacer w wietrzny dzień. Nasze powieki odruchowo zamykają się aby ochronić powierzchnię oka przed pyłami i piaskiem niesionymi wraz z podmuchami wiatru. Funkcję ochronną powiek dodatkowo wspomagają rzęsy, które wyrastają z górnych i dolnych powiek.

W powiekach znajdują się specjalne gruczoły produkujące składnik tłuszczowy filmu łzowego, który chroni powierzchnię naszych oczu. Warto wspomnieć, że dzięki mruganiu powiek film łzowy jest rozprowadzany po powierzchni oka.

Powieki również regulują dopływ światła do oka. Któż z nas nie mruży oczu w słoneczny dzień?^[1]

Jak są zbudowane powieki?

Powieki są ruchomymi fałdami skórnymi. Ich skóra jest stosunkowo cienka, a jej grubość osiąga maksymalnie 1 mm. Powieki zaopatrzone są w mięśnie, które umożliwiają ich motorykę. Od strony gałki ocznej powieki wyścielone są błoną śluzową nazywaną spojówką. W zespoleniu śluzówkowo-skórnym powieki zlokalizowane są gruczoły Meiboma, nazywane również gruczołami tarczkowymi. Są to zmodyfikowane gruczoły łojowe, których ujścia znajdują się u podstawy rzęs wzdłuż brzegów powiek. Gruczoły te produkują lipidy współtworzące ochronny film łzowy. Z brzegów powiek wyrastają rzęsy, które odnawiają się w naturalnym cyklu 3-5 miesięcy. ^[1,2]

Z jakimi problemami powiek możemy się spotkać?

Biorąc pod uwagę budowę powiek oraz funkcję jaką pełnią, są one narażone na rozwój całego szeregu dolegliwości. Skóra okolic oczu może być dotknięta m.in. atopowym zapaleniem skóry, kontaktowym alergicznym zapaleniem skóry, trądzikiem różowatym oraz łojotokowym zapaleniem skóry. Innymi chorobami z jakimi możemy się spotkać w obrębie powiek są m.in. zapalenie brzegów powiek o podłożu: bakteryjnym, wirusowym, nużeńcowym, alergicznym, łojotokowym lub związanym z dysfunkcją gruczołów Meiboma. Dość często spotykanymi dolegliwościami w obrębie brzegów powiek są jęczmienie i gradówki. Jęczmień będący bolesnym, czerwonym guzkiem może być wywołany zapaleniem gruczołów Zeissa (jęczmień przedni) lub gruczołów Meiboma (jęczmień tylny). Gradówka jest przewlekłym guzkiem umiejscowionym dookoła gruczołu łojowego lub gruczołu Meiboma. Warto mieć na uwadze nie tylko aspekt estetyczny posiadania zadbanych powiek i rzęs, ale również ich rolę w ochronie naszych oczu. Z tego powodu warto zadbać o właściwą higienę i pielęgnację powiek, rzęs i delikatnej skóry wokół oczu. W przypadku gdy zaczynamy odczuwać dyskomfort w obrębie powiek i oczu, zawsze warto skontaktować się z lekarzem. ^[1,3,4]

Powyższy artykuł ma charakter edukacyjno-informacyjny i nie zastępuje porady medycznej, a także porady lekarskiej.